Komende jaren zowel vraag naar hoger als lager opgeleiden.
De Nederlandse en Twentse arbeidsmarkt laten een onstuimige ontwikkeling zien. Het aantal vacatures is momenteel groter dan het aantal werklozen. Deze situatie is in geen vijftig jaar voorgekomen, meldde het CBS. Ook onze economie herstelt zich voorspoedig.
Sinds medio 2019 is het Twents bruto regionaal product met 1 procent gestegen. Het Nederlandse bruto binnenlandse product steeg met 0,4 procent. De coronacrisis lijkt daarmee voor Twente als geheel slechts een tijdelijke vertraging in de ontwikkeling te zijn geweest. Dat neemt niet weg dat voor individuele ondernemers of werknemers de gevolgen groot kunnen zijn (geweest).
Dat de arbeidsmarkt zich snel ontwikkelt, blijkt ook uit de cijfers in deze Twentse Arbeidsmarktmonitor. Het aantal nieuwe vacatures is verdubbeld sinds begin vorig jaar. De meeste uitkeringscijfers zijn terug op het ‘voor de crisisniveau’. Ondanks deze ontwikkeling blijft aandacht noodzakelijk voor doelgroepen zoals jongeren, en vanuit werkgevers perspectief ongeschoolde of laaggeschoolde arbeid. In deze arbeidsmarktmonitor besteden we aandacht aan deze beide thema’s.
Jongeren flexibele schil van de arbeidsmarkt
Het afgelopen jaar is weer eens gebleken dat veel jongeren behoren tot de flexibele schil van de arbeidsmarkt. Zo verdubbelde het aantal jongeren met een WW-recht in de eerste maanden van de coronacrisis. In de special ‘Twentse jongeren op de arbeidsmarkt’ geven we een beeld van deze groep, op basis van de meest recente cijfers. Helaas bevatten de meeste van deze cijfers nog niet de effecten van de crisis omdat het cijfers van 2019 betreft.
In deze bijdrage gat het om de structurele ontwikkeling van de positie van jongeren op de arbeidsmarkt. Daaruit blijkt dat steeds meer jongeren onderwijs en een (bij)baan combineren, en dat het aantal niet-werkenden daalt. Qua opleiding stijgt het aantal Twentse jongeren dat een mbo- of hbo opleiding volgt. Deze ontwikkeling is ook sterker dan in Nederland als geheel. Het aantal jongeren dat een WO-opleiding volgt, blijft echter achter bij de landelijk ontwikkeling. Jongeren waarvan niet bekend is wat ze de hele dag doen, de zogenoemde jongeren buiten beeld, zijn vanaf 2010 met 200 personen toegenomen. Tegelijkertijd nam het totaal aantal jongeren ook toe, waardoor het percentage jongeren buiten beeld gelijk is gebleven.
Laaggeschoolden
Personen met als laatst voltooide opleiding basisonderwijs of vmbo vormen 23,5 procent van de werkenden in Twente. De omvang van deze groep is daarmee vergelijkbaar met de groep mbo4- en hbo-geschoolden. Het aantal laaggeschoolden in de totale bevolking (15-75 jaar) neemt al jaren af. Van 27% in 2010 naar 22% in 2020.
Jonge instromers met een gemiddeld hogere opleiding vervangen ouderen met een gemiddeld lagere opleiding die met pensioen gaan. In de komende jaren verlaten gemiddeld circa 2.000 laaggeschoolden meer de arbeidsmarkt dan dat er instromen. Dit is naar omvang drie maal zo veel als het tekort aan hoger opgeleideninstroom