Een bijzondere begroting, de begroting van 2021 is tot stand gekomen in een onzekere periode. De uitbraak van het coronavirus zorgde ervoor dat het opstellen van de begroting gepaard ging met onduidelijke financiële condities. Toch is het gelukt om een sluitende begroting voor te leggen met enige ambitie.
Vitale gemeente
De gemeente Rijssen-Holten is krachtig in het uitvoeren van een aantal maatschappelijke opgaven. Hierdoor is het voor onze inwoners en bedrijven aantrekkelijk om in onze gemeente gevestigd te blijven. Ondanks de verschraling in voorzieningen, het niet kunnen honoreren van een aantal wensen (bijvoorbeeld op het gebied van infrastructuur) en het nog onvoldoende beschikbaar hebben van middelen voor een aantal beheerplannen zoals een boomvervangingsplan, kunnen we toch spreken van een gemeente die er in slaagt om een acceptabel voorzieningenniveau te handhaven. Door voorzichtig financieel beleid, door de goede samenwerking met en tussen het bedrijfsleven, door noaberschap in de buurten, waardoor inwoners, bedrijven en gemeente samen de schouders eronder zetten. Er wordt een groter beroep gedaan op de zelfredzaamheid van inwoners dan een aantal jaren geleden. Dit is noodzakelijk om de financiële situatie van de gemeente gezond te houden zodat de goede voorzieningen kunnen worden gehandhaafd en waar nodig verbeterd en de lokale lasten van inwoners en bedrijven acceptabel en op een zo laag mogelijk niveau blijven.
Toch zijn er ook zorgen
Financieel zijn er echter een aantal risico’s. Het Rijk is bezig met een herijking van het gemeentefonds. De exacte uitwerkingen daarvan zijn voor ons niet hoopvol. De VNG spant zich samen met de gemeenten in om de omvang van het gemeentefonds te vergroten en om een eerlijker verdeling te krijgen waarin recht wordt gedaan aan de matige tot slechte financiële positie van alle gemeenten. Rijssen-Holten gaat ervan uit dat de extra kosten vanwege corona gedekt kunnen worden uit de extra vergoedingen die het Rijk ons beschikbaar stelt.
Structureel ligt de financiële uitdaging voor de gemeenten vooral in het sociaal domein. Nog steeds verstrekt het Rijk onvoldoende middelen om de opgaven van jeugdzorg en de maatschappelijke ondersteuning uit te kunnen voeren. Dit heeft ook in Rijssen-Holten al geleid tot een verschraling van voorzieningen en tot een bezuinigingsopdracht waar op dit moment uitvoering aan wordt gegeven. los hiervan speelt de autonome groei van de uitgaven van het sociaal domein ook en rol. In de begroting is een buffer opgenomen om tegenvallers in de ombuigingsoperatie op te vangen.
Wat kunnen we verwachten in 2021?
Portefeuillehouder Erik Wessels is tevreden dat onder de genoemde omstandigheden Rijssen-Holten toch een aantal investeringen kan treffen in 2021. Hij legt uit: “In de begroting voor het jaar 2021 zijn verschillende onderwerpen verwerkt die positief zijn voor de inwoners, ondernemers, instellingen en gasten in onze gemeente. Ondanks de financiële uitdaging willen we ook komend jaar investeren in Rijssen-Holten. Dat doen we door geld vrij te maken voor het verbeteren van onze digitale dienstverlening. Daarnaast maken we geld vrij om een aantal kruispunten aan te pakken en veiliger te maken. Ook willen we investeren om stapsgewijs het Masterplan Oosterhof te gaan uitvoeren. Een ander belangrijk thema is duurzaamheid en de energietransitie. Daar maken we ook extra budget voor beschikbaar. Onlangs is het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs besproken in de raad. Komend jaar gaan we ook starten met de eerste van een reeks investeringen in goede onderwijshuisvesting.
Kortom, ik ben blij dat we als college de raad een sluitende begroting kunnen voorleggen, waarin we, ondanks bezuinigingen en financiële onzekerheid, toch de nodige investeringen kunnen doen die de samenleving ten goede komen.”
Septembercirculaire
Zeer recent is de zogenaamde septembercirculaire (waarin het Rijk aangeeft welke financiële bijdragen aan de gemeenten beschikbaar worden gesteld) bekend geworden. De gevolgen van deze circulaire zijn niet positief voor de begroting 2021 van Rijssen-Holten. Vooral een verlaging in de uitkeringsfactor van het sociaal domein, zorgt voor een structureel nadeel van € 200.000,-.
Laatste begroting met nieuw beleid
Deze begroting is de laatste in de huidige collegeperiode met nieuw beleid. De begroting van 2022 wordt een beleidsarme begroting om ruimte te laten voor een nieuwe coalitie en een nieuw college. Los van dit argument speelt ook mee dat het college een substantieel overschot wil houden in de meerjarenbegroting. Gezien de risico’s die spelen (herijking gemeentefonds, corona, bezuinigingen sociaal domein) wil het college een volgend college de mogelijkheid geven om deze risico’s het hoofd te bieden. Neemt niet weg dat Rijssen-Holten, Rijssen-Holten niet zou zijn als we niet in zouden spelen op kansen die zich voordoen in het genoemde jaar. Daarvoor is dan ook (zeer beperkte) financiële ruimte aanwezig.